Çitlembik Çıtlık

Yazan

Hatırlarsanız 27 Aralık 2023'te "Yeniyıl nedeniyle sekiz yüz on iki bin beş yüz üç iki milyor reklam görmüş olabiliriz. Fakat açıkçası şikayetçi değilim. Çünkü çok ilginç hikayelere, tanımaya değer insanlara rastlayabiliyorsunuz" demiştim. 

Yeniyıl telaşesi içinde bu reklam hikayelerinde rastladığım iki kadın türeticiden biri @bircitlikhikayesi olmuştu. Adı müthiş ilgi çekici, aşina olmayan kulağa öncelikle. Çıtlık? Ne ola ki? 

Adi çitlembikmiş ağacıymış meğer çıtlık. İstanbul'da çitlembik dediğimize Ege'de çıtlık diyorlarmış. Neden? Çünkü menengiçe (yabani fıstık) çitlembik diyorlar oralarda. Neyse... Çiğdem badem mevzularına girmeyelim şimdi.

Zor koşullara dayanıklı bu çıtlık ağacının dallarını, nazarlık niyetine oymuş çok eski devirlerden beri güzelim Yörükler. Bebeklere, yeni gelinlere kötülüklerden koruması niyetiyle armağan edilegelmiş. 

Artık sayılı ve yaş almış Yörükler'in oymaya devam ettiği bu naif çıtlıklardan takılar yaratma fikri doğmuş Işılay Karahan'ın da içine. İstanbul'dan Köyceğiz'e bir göçün neticesinde de Bir Çitlik Hikayesi doğmuş işte.

Ben görür görmez içim ısındı bu çitlembiğe :) Yirmi yıl oluyordur herhalde, kendime bir takı almayalı. Tanıyan bilir zaten, pek sevmem. Alyans bile takmıyorduk son zamanlarda Feridun'la... Fakat çıtlık, kenarına dizilen turkuaz boncuklarla gönlümü çeldi işte. Rica ettim, aralara da içinizden geçtiği gibi mercan boncuklar serpiştirin, dedim. Telefonda anlattığımı içtenlikle dinlemiş ki Işılay Hanım, tam aklımdan geçen çıktı paketin içinden Cumartesi günü... Günümüz koşullarına göre de "hadi canım" diyeceğiniz bir bedeli var üstelik. 

Ne demiştim 27 Aralık'ta? ""İşbirliği" falan değil! Anlıyorum herkesi, hepimiz yaşamı sürme çabasındayız. Da bazen işbirliği yerine yol arkadaşlığı etmek hepimize iyi gelmez mi? Sadece ve sadece aldığımız şey hoşumuza gittiği için ya da gördüğümüz çabayı takdir için paylaşamaz mıyız bir şeyleri?"

Nazar lafı, işin bahanesi. İnsanların sevdiklerini düşündüklerini, kolladıklarını hissettirmenin bir yolu olmuş işte Yörükler'de çıtlıktan oymalar. Bu güzel hikayeyi bizimle paylaştığı için küçük bir teşekkür olsun bu hem Yörük gelinine, hem Yörükler'e...



Epeyce sosyolog. Biraz biyolojik antropolog. 2004'ten beri yazdığı karafakiden.com 18.12.'23 öncesi arşivi niteliği kazanmıştır.

Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Merhaba

Yazan
Resim
Meşguliyet, kölecilik sonrası dönemin ışıltılı sözcüklerinden biri. Öyle de bir tınısı var ki insana kendini böbürlenecek denli önemli hissettiriyor. - Yürüyüşe çıkalım mı? - Meşgulüm canım. Çalışmanın erdem oluşu modern toplumun normu. Başka bir pencereden bakmaya çalıştığım şu günlerde ise çarpıcı bir cümleyle karşılaştım: "Meşgul kalmak, acımızdan uzak kalmanın toplum tarafından kabul edilen bir yöntemi." (Tara Brach) Uzak ya da yakın, sevdiklerim ya da tanış olduklarım, çoğunlukla, ilk taziye konuşmalarında "Şimdi ne yapacaksın?" diye sordu.  Devcileyin bir boşluk hissi uyandıran bir soru oldu bu. "Şimdi" ne "yap"acaksın? Hiçbir şey, demek istedim. Ne önemi var?  Bunun yerine "biraz duracağım" demeyi seçtim. Bu kez de, "boş kalma, kendini çok dinleme, kendini meşgul et, hayat devam ediyor" tavsiyeleri aktı. Size bir sır vereyim mi? Yaşayan organizmalar için yaşam hep devam eder. Hücreler belirli bir yaştan sonra sürekli yı
Devamı

Eli Penseli Kız Kardeşlerim

Yazan
Resim
Bugün öğleden sonra Köyiçi'ne doğru kuş üvezi (rowan) avına çıktım.  Kaçamayan bir canlının toplanmasına da av denir mi?  Mantar avı oluyorsa, kuş üvezi avı niye olmasın? İkisi de pek kaçamıyor. Ve bugün öğrendiğim üzere yılın bu zamanında artık turuncu kırmızı tohumları yok denecek kadar azalmış kuş üvezini tespit etmek de en az çam iğneleri altında gizlenmiş mantarları bulmak kadar zor. Evet. Ben bugün öğleden sonra, alet çantasından karga burnu penseyi kapıp çantama attığım gibi, Köyiçi'ne doğru kuş üvezi avına çıktım. Ve maalesef ondan yana elim boş döndüm. Gel gelelim -eski tanıyanlarım bilirler- doğada pazartesi olmayabilir, ama yeni yıl ruhu kesinlikle var. Bir bahçe duvarından dışarı sarkmış, köknara tutunmuş bir sarmaşıktan iki çeyrek dal kırptım. Çeyreğin on sekizde biri kadar ikişer dal da yol kenarında kimsesiz duran, Amerikan fındığı diye bilinen Corylus americana'dan kıtlattım. Bir de kasaba protokolünde fotoğraf verme meraklısı ünsüzler gibi her çalılıkta kar
Devamı

Yara ve Işık

Yazan
Resim
"Aldığın yara, ışığın sana akacağı yerdir."  Bu hafta okumaya başladığım kitapta geçiyor bu söz.  Mevlana'nın sözüymüş.  "Yara, ışığın içine sızdığı yerdir" demişler kitaptaki çeviride. Doğu dilinden Batı diline çeviriden tekrar Doğu diline çeviride dönüşüm olağan. Yine de hani Ruiz "Dört Anlaşma"da diyordu ya "Kullandığınız sözcükleri özenle seçin; söz büyüdür" diye...  Öyle bakınca, ilk yazdığım halini daha çok sevdim ben. "Aldığın yara, ışığın sana akacağı yerdir." Amenna.
Devamı